Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic.
Gomphidius glutinosus (Schaeff.) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 319 (1838) [1836-1838]
klejówka świerkowa (Wojewoda 1999)
Fungi » Basidiomycota » Agaricomycotina » Agaricomycetes » Agaricomycetidae » Boletales » Gomphidiaceae » Gomphidius
SYNONIMY:
Index Fungorum

INNE POLSKIE NAZWY:
bedłka kleista (Jundziłł 1830); klejówka kleista (Skirgiełło 1960);
Cechy makroskopowe
Kapelusz: średnicy do 8(13) cm; kształtu początkowo delikatnie stożkowatego, z wiekiem coraz bardziej płaskiego z centralnym lekkim wgłębieniem; skórka mocno śluzowata nawet w czasie suchej pogody, w okresie wilgotnym, niemal opływająca śluzem; barwy orzechowej, brudno-szarobrązowej, z liliowym odcieniem, z wiekiem nieco blednie a na powierzchni mogą pojawiać się znacznie ciemniejsze (praktycznie czarne) plamy; brzeg długo podwinięty, zazwyczaj z resztkami śluzowatej osłony (fot. 05).

Blaszki: rzadkie, przeważnie dość daleko zbiegające na trzon, barwy za młodu białawej, z wiekiem cimniejsze z liliowym odcieniem.

Trzon: na całej długości lepki, z wyraźnie widocznym śluzowatym pierścieniem; nad pierścieniem białawy, pod nim chromowożółty lub cytrynowożółty; wewnątrz pełny.

Miąższ: barwy białawej, jedynie u podstawy w trzonie żółtawy; smak łagodny, zapach słaby.
Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników prawie czarny o odcieniu czerwonobrązowym.
Zarodniki cylindryczno-wrzecionowate, gładkie, brązowoszare, 18-22 x 5-8 µm.
Gatunki podobne
Pozostałe z rodzaju Gomphidius:
  • klejówka różowa (Gomphidius roseus) - rzadka na nizinach i również jadalna. Osiągająca znacznie mniejsze rozmiary, zabarwienie kapelusza różowo-czerwonawe.
  • klejówka plamista (Gomphidius maculatus) - również gatunek znacznie rzadszy o innym, cielistoochrowym lub brązowocielistym ubarwieniu. Rośnie pod modrzewiami. Również jadalna.

Podobnej budowy ale o innym ubarwieniu jest klejek czerwonawy (Chroogomphus rutilus). Różni się barwą miąższu. Gatunek również jadalny więc pomyłka niczym nam nie grozi.

Mniej obeznani z tym gatunkiem mogą pomylić młode owocniki z niektórymi zasłonakami, wśród których wystepują gatunki trujące. Z tego powodu zaleca się ostrożność przy jej zbiorach.
Występowanie
W skali kraju gatunek uważany za średnio pospolity, częstszy w górach niż na niżu. Na terenie Puszczy Knyszyńskiej pojawia się jednak masowo i w dużych ilościach, oczywiście w odpowiednich dla siebie siedliskach, czyli wybitnie pod świerkami.
Wyrasta od lata do jesieni.
Wartość
Gatunek jadalny, szczególnie polecany na susz.

W Polsce północno- wschodniej nie ma tradycji jego zbierania i chociaż niektóry uważają go za gatunek bardzo smaczny, w tym rejonie jest lekceważony i pomijany.
Przed spożyciem zalecane jest usunięcie skórki kapelusza, która u bardziej wrażliwych osób, może wywołać wymioty i biegunkę.
Kilka zdjęć z klejówki świerkowej z Puszczy Knyszyńskiej, okolice Supraśla, przedstawiających owocniki w różnym wieku.

Stanowisko ujęte w pracy zespołowej:
Grzyby Puszczy Knyszyńskiej - Anna Kujawa, Błażej Gierczyk, Mirosław Gryc, Marek Wołkowycki - 2019 rok.

---------------------------------------------------------------------------------------------

KONTAKT: E-MAIL

DATA OSTATNIEJ MODYFIKACJI: 14.02.2023

LICZBA ODWIEDZIN STRONY: 1488

DATA UTWORZENIA STRONY: 16.09.2011